Güncel Sendika Haberleri

ÖĞRETMEN HAREKETİNİN ÖNDERLERİNDEN HAYDAR ORHAN’I KAYBETTİK

Türkiye öğretmen hareketinin önderlerinden, Türkiye Öğretmenler Birliği'nin (TÖB) kurucusu Haydar Orhan’ı kaybetmenin derin üzüntüsü içindeyiz.

Eğitim-İş'in, 2016 yılı Fakir Baykurt Onur Ödülü'nün de sahibi olan Haydar Orhan, yaşamı boyunca sendikal mücadeleye ve eğitim dünyasına yaptığı katkılar ile Cumhuriyet'in öğretmenlerine ve sendikal mücadelemize ışık olmaya devam edecektir. Tüm eğitim emekçilerinin başı sağolsun.

HAYDAR ORHAN KİMDİR?

Haydar ORHAN, Kayseri Pazarören Köy Enstitüsü’nden mezun olduktan sonra; Ankara Hasanoğlan Yüksek Köy Enstitüsü’nde öğrenimini sürdürdü. Hükümetin Köy Enstitülerini kapatma kararının ardından Nevşehir’in değişik ilçe ve köylerinde öğretmenlik yaptı.1960 yılında eşinin uzun sürecek olan tedavisi nedeniyle Ankara’ya tayin oldu.

12 Mart 1970 askeri darbesinin ilan edilmesiyle birlikte ülkede sendika ve derneklerin neredeyse tamamı kapatılmış ve faaliyetleri yasaklanmıştı. Haydar ORHAN’ın da üyesi olduğu TÖS kapatılmış Genel Başkanı Fakir BAYKURT tutuklanmıştı. Sıkıyönetim TÖS’ün tüm malvarlığına el konulması için kayyum atamıştı.

Tam da bu esnada öne çıkarak Ankara merkez ve şubeleri de dahil olmak üzere tüm yurt sathında TÖS şube temsilcileriyle görüşen Haydar ORHAN, birlikte hareket ettiği diğer arkadaşları ile beraber 3 Eylül 1971’de Türkiye Öğretmenler Birliği’ni (TÖB) kurdular.

Örgütün kurucu genel başkanlığına da Haydar ORHAN getirildi. Yasal sorunlar nedeniyle TÖB’den, 1972 yılında TÖB-DER’i kurma kararı aldılar. Sıkıyönetim koşullarında tutuklanan binlerce öğretmenin sıkıyönetim mahkemelerinde görülen dava savunmaları TÖB-DER avukatlarınca yürütüldü. Sıkıyönetim mahkemeleri tarafından düşünceleri nedeniyle tutuklanmış ve açığa alınmış binlerce öğretmen ve ailesi TÖB-DER tarafından finanse edilmiştir.

Deniz Gezmiş ve arkadaşlarının ayrıca tutuklu bulunan pek çok yurtsever devrimci ve aydının davaları Halit ÇELENK gibi TÖB-DER’li avukatlar tarafından sonuna kadar yürütülmüştür.

Haydar ORHAN; kamu çalışanlarının haklı mücadelesinin dışında, pahalılığa karşı etkin mücadele verdi. Üreticinin emeğinin aracılara kaptırılmaması için HALKKOP şubelerini açarak üreticiden tüketiciye aracısız, tefecisiz kaliteli tüketim ürünlerinin yoksul emekçilerin sofralarına ulaşmasını sağladı.

Haydar ORHAN’ın bu çabaları da karşılıksız kalmamış 12 Eylül askeri darbesi tarafından halkı örgütlü mücadeleye teşvik etmek ve kominizim propagandası yapmak suçlamasıyla tutuklanmasına neden olmuştur.

1972 yılında emekli olan Haydar ORHAN, mücadele insanı olmanın yanında iyi bir öğretmen olarak da öğrencilerine ve topluma örnek olmuştur.